Ý NGHĨA CỦA PHONG TRÀO ĐÔNG DU

SOME COMMENTS ON DONG DU MOVEMENT IN COCHINCHINAIN THE EARLY 20th CENTURY

Tác đưa bài xích viết: PHẠM ĐỨC THUẬN(Khoa Sư phạm, Trường Đại học Cần Thơ)

TÓM TẮT

Phong trào Đông Du là một trong vận động nổi bật trong phong trào yêu thương nước ngơi nghỉ Việt Nam thời điểm đầu thế kỷ XX dựa trên nền tảng gốc rễ xu hướng Duy Tân tổ quốc bởi vì Phan Bội Châu chỉ đạo. Ở Nam Kỳ, phong trào Đông Du gồm vị trí, ý nghĩa lịch sử dân tộc đặc biệt, bao gồm đường nét đặc thù và là điểm nổi bật vào phong trào yêu thương nước kháng Pháp của quần chúng. # Việt Nam vào đầu thế kỷ XX.

Bạn đang xem: Ý Nghĩa Của Phong Trào Đông Du

Bài viết này đề cùa tới một số trong những nét riêng rẽ của trào lưu Đông du nghỉ ngơi Nam Kỳ, vào so sánh với phong trào sống Bắc Kỳ và Trung Kỳ. Qua kia, làm rõ một vài góp sức của trào lưu Đông Du đối với vận động chống Pháp của dân chúng Nam Kỳ vào đầu thế kỷ XX.

Từ khóa: Phong trào Đông Du, Nam Kỳ, đầu thế kỷ XX.

ABSTRACT

Dong Du movement was a prominent activity in the patriotic movement in Vietphái nam in the early twentieth century, based on the trover “Duy Tan” led by Phan Boi Chau. In Cochinchina, the Dong Du movement played an important historic significance, which has been featured and highlighted in the anti-French patriotic movement of the Vietnamese people in the early twentieth century.

This article đơn hàng with some features of the Dong Du movement in Cochinchina in comparison with the Tonkin and Annam giới. Accordingly, we clarify some contributions of the Dong Du movement lớn anti-French activities of the Cochinchinese people in the early twentieth century.

Keywords: Cochinchina, Dong Du movement, the early twentieth century.

xx x

1. Vài đường nét về phong trào Đông Du ở Nam Kỳ

Tháng 5/1904, Phan Bội Châu, Cường Để, Nguyễn Thành và hơn đôi mươi bè bạn Thành lập một đội nhóm chức là Duy Tân Hội cùng với mục đích tấn công xua đuổi thực dân Pháp, giành lại chủ quyền mang lại Tổ quốc. Ngay Lúc Thành lập và hoạt động, Duy Tân Hội đặt ra kế hoạch 3 điểm:

(1) Msinh hoạt rộng lớn quyền năng của Hội về người cùng tài chủ yếu.

(2) Xúc tiến công việc sẵn sàng đảo chính.

(3) Trù liệu Việc cử fan xuất dương cầu viện.

Dưới sự chỉ đạo của Phan Bội Châu và tác động của Cường Để, trào lưu Đông Du nhanh lẹ lan rộng khắp Bắc, Trung, Nam. Tại Nam Kỳ, tức thì tự Lúc lập Duy Tân Hội, Tiểu La Nguyễn Thành vẫn phía Phan Bội Châu về sức mạnh của Nam Kỳ: “sắp đến tính việc to đề nghị có một món kyên ổn tiền thật lớn, mà kho kyên tiền VN thật chỉ nên Nam Kỳ” <2, tr. 66>. Lúc hoạt động làm việc Nhật, trào lưu Đông Du gặp gỡ rất nhiều khó khăn về vụ việc ngân sách đầu tư, tưởng chừng chẳng thể gia hạn thì may mắn là Phan Bội Châu gặp được Trần Chánh Tiết (gồm bốn liệu Điện thoại tư vấn là Trần Chánh Tuyết) là nhỏ của Trần Chánh Chiếu, một nhà tứ sản gồm giờ đồng hồ ngơi nghỉ Nam Kỳ. Theo gợi nhắc của Phan Bội Châu, Trần Chánh Tiết kín gửi những tư liệu tuim truyền chống Pháp về gia đình cùng mời Trần Chánh Chiếu sang Hương Cảng. Sau chuyến đi Hương Cảng về, Trần Chánh Chiếu lập Minh Tân technology làng mạc cùng hotel Nam Trung, bên ngoài là làm tài chính, tuy thế phía bên trong là địa điểm gặp gỡ của không ít người yêu nước với chuyển động mang đến trào lưu Đông Du. Từ lúc bao gồm sự tyêu thích gia của Trần Chánh Chiếu, trào lưu Đông Du sống Nam Kỳ cải tiến và phát triển mạnh dạn với hàng trăm ngàn nghìn đồng được gửi lịch sự Nhật, trào lưu Đông Du tiếp nhận hàng loạt du học sinh tới từ Nam Kỳ với trên một nửa tổng thể du học sinh. Cùng cùng với Trần Chánh Chiếu, lúc này ngơi nghỉ Gia Định, Ông An Kmùi hương lập Chiêu Nam lầu để gia công nơi đưa rước tkhô giòn niên xuất dương sang trọng Nhật du học tập. Và sinh sống Cần Thơ, Nguyễn Thần Hiến đã và đang ra đời Khuyến du học hội nhằm cổ vũ với vận chuyển tkhô nóng niên miền Nam sang Nhật du học. Sự trở nên tân tiến trẻ trung và tràn đầy năng lượng của những tổ chức triển khai chuyển vận cỗ vũ phong trào Đông Du sinh hoạt miền Nam tự đầu năm 1907 còn nhận ra sự tiếp sức của các thân sĩ trong vùng như: Nguyễn Quang Diêu (Cao Lãnh), Đặng Thúc Liêng (Sa Đéc), Nguyễn Háo Vĩnh (Cần Thơ),… Số lượng du học sinh miền Nam đã quá lên đứng vị trí số 1 và hơn tổng số của miền Bắc cùng miền Trung cùng lại. Vào mon 5/1908, Nam Kỳ gồm số du học sinh lên tới hơn 100 người, riêng tỉnh Vĩnh Long góp sức 23 tín đồ, là tỉnh gồm số du học sinh đông đảo độc nhất vô nhị trong trào lưu Đông Du chỉ với sau Nghệ An với hầu như nhân thứ nlỗi Trần Vnạp năng lượng An, Lâm Bình, Hoàng Văn Cát, Trần Văn uống Định, Lâm Cần, Lý Liễu, Đặng Bỉnh Thành, Hoàng Quang Thành, Trương Duy Toản,… mọi chí sĩ nghỉ ngơi Nam Kỳ có công góp phần tài lực cho phong trào Đông Du nhỏng Nguyễn Thần Hiến, Nguyễn Háo Vĩnh, Trần Chánh Chiếu, Nguyễn Quang Diêu, Nguyễn Đức An Khương sẽ chuyển phong trào ngày càng trở nên tân tiến với gây tiếng vang lớn trên đất Nam Kỳ <4, tr. 71 – 72>.

Bảng thống kê lại số du học sinh vào trào lưu Đông Du

Nam KìTrung KìBắc Kì

Tỉnh

Số lượng

Tỉnh

Số lượng

Tỉnh

Số lượng

Vĩnh Long23Thanh khô Hóa05Hà Nội06
Đồng Tháp09Nghệ An32Hà Tây04
Tthẩm tra Vinh03Hà Tĩnh13Nam Định08
Cần Thơ02Huế02Thái Bình01
Kiên Giang02Quảng Nam07Bắc Ninh04
Gia Định04Quảng Ngãi03Hưng Yên02
Long An01Bình Định01Hải Phòng01
Chưa khẳng định được tỉnh03Chưa khẳng định được tỉnh04Chưa khẳng định được tỉnh07

Để xóa khỏi phong trào Đông Du, Pháp cam kết với Nhật một hiệp ước, Từ đó Pháp gật đầu cho Nhật vào buôn bán sống Nam Kỳ, đổi lại Nhật bắt buộc trục xuất những công ty Nho yêu nước nước ta, giải thể ngôi trường học Đông Á Đồng văn uống tlỗi viện nơi các du học viên VN tiếp thu kiến thức, trục xuất Phan Bội Châu với Cường Để. Dưới sự câu kết của Pháp và Nhật, mon 10/1908, phong trào Đông Du chảy rã1.

Như vậy, trào lưu Đông Du với sự đóng góp không hề nhỏ của quần chúng. # Nam Kỳ đang không thành công xuất sắc, tuy nhiên trào lưu này có ý nghĩa sâu sắc lịch sử hào hùng quan trọng đối với lịch sử hào hùng nước ta quy trình tiến độ cận đại, kia là: “chuyển động phòng chủ nghĩa thực dân bên trên nền tảng gốc rễ Xu thế duy tân trong phong trào yêu nước với biện pháp mạng làm việc nước ta đầu nỗ lực kỉ XX. Đây là bộc lộ của một cuộc canh tân về tứ duy cứu vãn nước, từ bỏ bốn duy yêu thương nước truyền thống lịch sử là bạo động để khôi phục chủ quyền đang đưa sang trọng tứ duy cải tân, đổi mới, tranh con thủ tiếp thu kiến thức học thức mới hiện đại, để cứu giúp nước, cứu vãn dân, xuất hiện con phố cách tân và phát triển tự cường của dân tộc.

Thông qua phong trào Đông Du, Phan Bội Châu sẽ chứng minh là một trong những bên duy tân tiên phong và triệt để” <5, tr. 186>.

2. Một số thừa nhận xét về phong trào Đông Du nghỉ ngơi Nam Kỳ

Thđọng độc nhất, trào lưu Đông Du sống Nam Kỳ có góp phần quan trọng đặc biệt độc nhất về đồ gia dụng lực và nguồn nhân lực: So cùng với các vùng miền không giống ngơi nghỉ nước ta thì Nam Kỳ thời trực thuộc Pháp là vùng đất trù phú với giàu có hơn hết, ở đây nhân lực và đồ dùng lực những dồi dào đối với Bắc Kỳ cùng Trung Kỳ. Ngay từ bỏ Khi phân phát cồn phong trào Đông Du, Nguyễn Thành sẽ dấn mạnh: “sắp đến tính việc bự đề nghị có một món kyên tiền thật lớn, nhưng mà kho kyên ổn tiền việt nam thiệt chỉ với Nam Kỳ” <2, tr. 66>. Do đó, khi trào lưu Đông Du gặp mặt trở ngại, sự can thiệp về tài chủ yếu của rất nhiều bên tư sản Nam Kỳ như Trần Chánh Chiếu cùng Nguyễn Thần Hiến đã hỗ trợ cho trào lưu Đông Du mối cung cấp kinh phí đặc trưng. Chẳng hạn, trường đúng theo của Nguyễn Thần Hiến, ông góp mang đến 20.000 đồng Đông Dương (tương đương hàng trăm lượng rubi thời bấy giờ) <4>. Riêng Trần Chánh Chiếu thì sản xuất Minc Tân technology làng, Minh Tân hotel, Nam Trung khách hàng sạn… nhằm sale và đóng góp tài chủ yếu đến phong trào Đông Du <8>, <9>. Về nhân lực, nhân dân Nam Kỳ sẽ đóng góp lớn mập, ví dụ năm 1907 số du học viên Nam Kỳ chỉ nên 40 người so với Bắc Kỳ với Trung Kỳ là 60 bạn, thì cho tới mon 5/1908 số du học sinh ở Nam Kỳ lên đến mức 100 fan, bởi cả số du học sinh Bắc Kỳ cùng Trung Kỳ cộng lại2.

Bởi vậy, hoàn toàn có thể phân biệt rằng, nếu như trào lưu Đông Du khởi phát sống miền Trung với miền Bắc thì địa điểm hỗ trợ tài lực, đồ vật lực với góp sức mối cung cấp lực lượng lao động nồng nhiệt nhất cho trào lưu Đông Du là vùng khu đất Nam Kỳ. Vì lẽ đó, nói theo cách khác rằng Nam Kỳ mặc dù không là trung tâm của trào lưu Đông Du cơ mà chính ở Nam Kỳ, trào lưu Đông Du đã ra mắt sôi nổi độc nhất và tất cả sự đóng góp rất quan trọng.

Xem thêm: Các Bước Tổ Chức Hội Nghị Hội Thảo Thành Công, Quy Trình Các Bước Tổ Chức Hội Thảo Chuyên Nghiệp

Thứ hai, trào lưu Đông Du sinh hoạt Nam Kỳ chú trọng yếu tố duy tân đất nước, phát triển kinh tế và học thuật: Phong trào Đông Du là 1 phần tử của trào lưu yêu nước cả nước vào đầu thế kỷ XX, bởi vì vậy mà nguyên tố tải chống chọi bạo động vào trào lưu Đông Du là khá nổi bật. Vì lẽ đó mà hầu hết chí sĩ Trung Kỳ, Bắc Kỳ tsi gia phong trào Đông Du nhỏng Nguyễn Thúc Canh, Lê Khiết, Nguyễn Điền, Lương Ngọc Quyến, Hồ Học Lãm,… hầu như là hầu như chí sĩ bí quyết mạng bao gồm xu hướng đảo chính và chăm tâm học tập về quân sự. Về sau một số trong những nhân đồ gia dụng thay đổi phần đa bên cách mạng trong buổi giao lưu của Việt Nam Quang phục hội. Riêng so với các chí sĩ Nam Kỳ, đa số trong quy trình học tập chú ý nội dung duy tân kinh tế tài chính của Nhật, qua đó tính kế duy tân dài lâu, các xu thế kia hoàn toàn có thể bắt gặp qua ngôi trường phù hợp của Trần Chánh Chiếu, Đặng Thúc Liêng, Nguyễn Thần Hiến, Nguyễn Nlỗi Bích, Trương Duy Toản, Nguyễn Háo Vĩnh, Nguyễn Quang Diêu, Lý Trung Chánh <4, tr. 76>. Những chí sĩ khu đất Nam Kỳ lân cận cung ứng nguồn ngân sách đầu tư mang đến trào lưu Đông Du còn là một những người dân lành mạnh và tích cực tđam mê gia các cuộc vận tải bí quyết mạng hậu trào lưu Đông Du. Một số fan thay đổi bên văn, công ty thơ, nhà marketing, công ty báo, thầy dạy học tập, một số trong những nhân đồ gia dụng sau này còn phát triển thành rất nhiều yếu nhân của Đạo Cao Đài nhỏng trường đúng theo của Trương Duy Toản, Phan Văn Tòng3, Nguyễn Quang Diêu… liên tục đương đầu phòng Pháp theo bề ngoài bất đảo chính. Vậy nên, hoàn toàn có thể nhận thấy một đường nét khôn cùng đặc sắc của phong trào Đông Du sinh hoạt Nam Kỳ đó là các tứ tưởng chủ yếu canh tân non sông, không nóng vội trong đảo chính giải pháp mạng.

Thứ ba, phong trào Đông Du sống Nam Kỳ biểu lộ rõ ràng “đậm chất ngầu và cá tính Nam Bộ”: Trong thảo luận với Phan Bội Châu về địa bàn vận động cùng nguồn lực mang đến biện pháp mạng, Nguyễn Thành sẽ đã cho thấy một nét khôn xiết Nam Bộ nhỏng sau: “khai quật Nam Kỳ là công đức của triều Nguyễn, nhân chổ chính giữa vào ấy còn yêu mến công ty Nguyễn lắm. Vua Gia Long đem lại nước là nhờ tài lực làm việc vào ấy. Bây tiếng ví như ta kiếm được thiết yếu chiếc Gia Long đặt làm cho minh quân hiệu triệu Nam Kỳ tất ảnh hưởng mau lắm” <2, tr. 66>. Tại vùng đất Nam Kỳ, người dân “trọng nghĩa, khinch tài”, tự khi triển khai mở khu đất bọn họ vốn yêu thích những Chúa Nguyễn và Vương triều Nguyễn vì chưng tất cả công khai minh bạch phá vùng đất Nam Sở cùng tùy chỉnh cấu hình bộ máy cai quản hành chính vị trí đây. Tuy công ty Nguyễn vẫn thua cuộc vào trận chiến cùng với Pháp, làm cho nước nhà biến hóa nằm trong địa của Pháp, tuy vậy làm việc Nam Kỳ, một phần tử tín đồ dân vẫn kính trọng công ty Nguyễn. Chính bởi vì vấn đề này mà lại hoàn toàn có thể phân biệt trong trào lưu Đông Du, trường hợp những du học sinh ngơi nghỉ Trung Kỳ và Bắc Kỳ xem Phan Bội Châu là chỉ huy thì những du học viên Nam Kỳ lại coi hoàng thân Cường Để là lãnh đạo4 <4> <7>.

Cá tính Nam Sở “trọng nghĩa, khinch tài” còn biểu thị rõ rệt giữa những cung cấp tài chính mang lại phong trào Đông Du của Nguyễn Thần Hiến, Trần Chánh Chiếu… Một chi tiết xứng đáng để ý là lúc Hoàng Quang Thành và Đặng Bỉnh Thành5 (tín đồ Vĩnh Long) bị Pháp bắt lúc vừa về Nam Kỳ dấn tiền qulặng góp mang lại phong trào Đông Du, thì cũng chính là thời gian phong trào Đông Du lâm vào thuyệt vọng với rã tung. Những hoạt động của những chí sĩ Nam Kỳ cho thấy phần đa đường nét riêng của trào lưu Đông Du sinh sống Nam Kỳ, trong số ấy những “đậm cá tính Nam Bộ” được bộc lộ rõ ràng.

3. Kết luận

Phong trào Đông Du là một trong những bộ phận của phong trào yêu nước VN thời điểm đầu thế kỷ XX dựa vào gốc rễ Xu thế Duy Tân quốc gia nhưng mà bạn lãnh đạo là đơn vị cách mạng khổng lồ Phan Bội Châu. Phong trào lan rộng cùng có ảnh hưởng phệ tới mức 3 miền quốc gia trong đó gồm vùng đất Nam Kỳ. Từ Khi trào lưu Đông Du được hầu như chí sĩ ở Nam Kỳ hưởng ứng, nó đã bao gồm bước chuyển đổi đặc trưng cùng với hầu hết nhân đồ vật bao gồm đóng góp rất lớn như Trần Chánh Chiếu, Nguyễn Háo Vĩnh, Nguyễn Thần Hiến, Nguyễn Quang Diêu, Trương Duy Toản… Phong trào Đông Du ở Nam Kỳ vẫn bộc lộ đậm đường nét bốn tưởng cứu nước, canh tân non sông của không ít nhân dân Nam Sở vào phong trào phòng Pháp thời điểm đầu thế kỷ XX. Phong trào mặc dù thất bại bởi các nguyên nhân không giống nhau nhưng mà những ý nghĩa và bài học kinh nghiệm mà lại nó còn lại là cực kỳ lớn béo. cũng có thể nhận biết vào trào lưu chiến đấu chống Pháp “hậu Đông Du” kế tiếp thì thiết yếu phần nhiều du học sinh vào trào lưu Đông Du đã mau lẹ mê thích ứng, hòa lẫn các cuộc đấu tranh tiếp sau của dân tộc bản địa với bao gồm góp sức quan trọng vào sự nghiệp phương pháp mạng.

_________1 Theo Phan Lương Minch thì bao gồm “rất nhiều buổi giao lưu của ông Trần Chánh Chiếu ngày dần bị thực dân Pháp bgiết hại, bọn chúng điều tra cho lý kế hoạch của các sinc viên Đông Du, rồi can thiệp với Sở Ngoại giao Nhật nhằm xin dẫn độ toàn bộ về Sài Gòn, cùng với ĐK Pháp vẫn nhịn nhường đến Nhật một số quyền lợi và nghĩa vụ kinh tế. Vốn sẵn tất cả dự định hiện hữu trên Đông Dương với lý do phía bên ngoài là search tìm đa số quyền lợi và nghĩa vụ tài chính, đề xuất Nhật sẵn sàng chuẩn bị cam kết ngay lập tức nghị định cho dẫn độ những người toàn quốc như thế nào sẽ sinh sống Nhật có tên trong danh sách quan sát và theo dõi của Pháp. Đổi lại Pháp ký kết ngay một nghị định mang đến Nhật đưa một số trong những thiếu nữ vào Đông Dương hành nghề trong các quán ăn khách sạn của tín đồ Nhật mlàm việc ra” <7>.

2 Theo Phan Bội Châu thì: “thực số này tôi chưa ghi nhớ được chắc hẳn rằng, cơ mà đạt ước rộng 200 tín đồ, học sinh Nam Kỳ ước hơn 100, học sinh Trung Kỳ ước 50, học viên Bắc Kỳ ước rộng 40 người” <1, tr. 154>.

3 Phan Văn uống Tòng tất cả phđộ ẩm vị Giáo tông Cao Đài Tiên Thiên, bị Pháp đày ra Côn Đảo từ thời điểm năm 1940 cho 1945.

4 Theo đơn vị nghiên cứu Trương Ngọc Tường vào buổi Tọa đàm về phong trào Đông Du ngơi nghỉ Vĩnh Long mon 9/2017 thì vào khoảng thời gian 1913, sau thời điểm trào lưu Đông Du thua cuộc, Hoàng thân Cường Để về Vĩnh Long, trên phía trên ông đã nhận được được chi phí quyên góp cho 5 vạn đồng. Nlỗi ngôi trường đúng theo ông phụ hộ Lâm Bình có nhì con tđắm đuối gia trào lưu Đông Du là Lâm Tỷ và Lâm Cẩn (từng quyên ổn góp 2000 đồng Đông Dương mang lại phong trào Đông Du) đang quyên nửa năm hoa lợi hơn một vạn bạc mang lại Hoàng thân Cường Để chuyển động cách mạng. Nhân dân thị xã Tam Bình còn bày hương án bái lạy Hoàng thân Cường Để theo lễ quân thần.

5 Đặng Bỉnh Thành sau bị Pháp đày ra Côn Đảo và mất trên đây.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

<1>. Phan Bội Châu (1990). Phan Bội Châu niên biểu, Nxb Thuận Hóa, Huế.

<2>. Phan Bội Châu (1990). Phan Bội Châu toàn tập – tập 6, Nxb Thuận Hóa, Huế.

<3>. Nguyễn Thúc Chuyên (2007). 157 nhân trang bị xuất dương vào phong trào Đông Du, Nxb Nghệ An, Nghệ An.

<4>. Đoàn Lê Giang (2012). Các chí sĩ Đông Du Nam Kỳ chuyển động làm việc nước Nhật, Tạp chí Khoa học với Công nghệ Đại học Quốc gia Thành phố TP HCM, số X1, trang 69-77.

<5>. Trương Công Huỳnh Kỳ (chủ biên) (2013). Lịch sử đất nước hình chữ S cận hiện đại, Nxb Đại học tập Huế, Huế.

<6>. Đinch Xuân Lâm (2007). Đại cưng cửng Lịch sử toàn nước – tập 2, Nxb Giáo dục, thủ đô.

<7>. Phan Lương Minc (2005). Nguyễn Háo Vĩnh – chiến sỹ phong trào Đông Du sống miền Nam, Tạp chí Xưa và Nay, số 246, mon 10 – 2005.

<8>. Sơn Nam (2009). Phong trào Duy Tân làm việc Bắc Trung Nam, Miền Nam thời điểm đầu thế kỷ XX, Thiên địa hội với cuộc Minh Tân, Nxb Trẻ, Tp. Hồ Chí Minh.

<9>. Phạm Phúc Vĩnh (2017). Phong trào Minc Tân ngơi nghỉ Nam Kỳ đầu thế kỷ XX, Nxb Đại học tập Quốc gia Tp Sài Gòn, Tp HCM.

Thánh Địa toàn quốc Học(https://arch-art-bg.com

Download file (PDF): Một số nhấn xem về trào lưu Đông Du ngơi nghỉ Nam Kỳ đầu thế kỷ XX (Tác giả: Phạm Đức Thuận)
*